ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Στη νότια πλευρά του Μετοχίου στεγάζονται τα Εργαστήρια: αγιογραφείο, σχεδιαστήριο, κεντητήριο, ιερορραφείο, υφαντήριο, εργαστήριο ξυλόγλυπτων και ψηφιδωτών, που συνεχίζουν τη μακραίωνη παράδοση κατασκευής έργων εκκλησιαστικής τέχνης. Εδώ, η σύνδεση με την παράδοση περνά μέσα από την επιστημονική γνώση του παρελθόντος – γνώση, που δίχως να αλλοιώνει την ιδιαιτερότητα της καλλιτεχνικής δημιουργίας, αφουγκράζεται το πλούσιο παρελθόν για να οικοδομήσει ένα ισάξιο μέλλον.

Η ποικιλία των έργων βασίζεται στη βυζαντινή εκκλησιαστική τέχνη, που δανείζεται στοιχεία από την λαϊκή τέχνη, μετουσιωμένα όμως, καθώς η πίστη συμπληρώνει την τέχνη και η προσευχή φωτίζει την αόρατη όψη του θείου. Έτσι, η βιωματική προσέγγιση της παράδοσης, η τεχνική αρτιότητα και η δημιουργική έμπνευση, ζυμωμένες με πνεύμα και φως, γίνονται η ύλη για την απεικόνιση της άυλης ωραιότητας.

Το πρωτότυπο, που αποτελούσε πάντοτε βασικό στοιχείο και αφετηρία της καλλιτεχνικής δημιουργίας στα βυζαντινά και μεταβυζαντινά χρόνια, μεταπλάθεται και αποκτά καινούργια ταυτότητα, οδηγώντας πλέον σε ένα αισθητικό αποτέλεσμα που υπερβαίνει τα όρια της καλαισθησίας και εισχωρεί στη σφαίρα της αληθινής πνευματικής δημιουργίας.

Eίναι τρόπος ζωής των μοναχών, να δίνουν μεγάλη προσοχή και στην παραμικρή λεπτομέρεια των έργων τους. Τίποτα δεν γίνεται βιαστικά, αφού ο χρόνος παύει να αποτελεί κριτήριο και προϋπόθεση δημιουργίας, αλλά γίνεται στα χέρια του καλλιτέχνη μέσο εύπλαστο με προεκτάσεις αιωνιότητας. Μέσα από μια τέτοια υπερβατική θεώρηση της τέχνης, απαλλαγμένης από τα στοιχεία του πρόχειρου και του εφήμερου, η βελονιά, η πινελιά, η κλωστή, το στημόνι, γίνονται τα υλικά που αναδεικνύουν το νέο δημιούργημα από έργο χειρών ανθρώπων σε έργο αγγελικής διακονίας.

Η βαρύτητα, η σοβαρότητα και η προσευχητική διάσταση που διαπνέουν την δημιουργική ατμόσφαιρα των διακονημάτων έχει ως αποτέλεσμα να διασώζονται στις ιερές μονές πραγματικά έργα τέχνης. Έργα βγαλμένα από το “νυν” μιας καθημερινότητας που προσδοκά και προσβλέπει στο “αεί” της αιωνιότητας.