Ψηφιδωτά

Ψηφιδωτά κοσμούν αψίδες, βρύσες και προσκυνητάρια των αυλών, αλλά και εσωτερικούς χώρους της Μονής. Έργα εμπνευσμένα και φτιαγμένα από τις μοναχές με φυσικές πέτρες και με μικρές, γυάλινες, χρωματιστές ή επιχρυσωμένες ψηφίδες. Τα σχέδια ετοιμάζονται στο Εργαστήριο της Αγιογραφίας και η εκτέλεση γίνεται στο Ψηφοθετείο, από τις μοναχές που ασχολούνται με τούτο το διακόνημα.

Εξαιρετικής τεχνικής αλλά και βαθειάς θεολογικής σημασίας έργο είναι ο ψηφιδωτός θόλος της μαρμάρινης φιάλης του Μεγάλου Αγιασμού, έξω από την είσοδο του Καθολικό. Σύνθεση αποκλειστικά εμπνευσμένη και ψηφοθετημένη από τις ίδιες τίς μοναχές, που επί σειρά ετών εργασίας δημιούργησαν ένα έργο τέχνης σπάνιο για τις ημέρες μας.

1 28sm
Ψηφιδωτό Φιάλης [λεπτομέρεια]
 Dsc8065sm1
Ψηφιδωτό Φιάλης [λεπτομέρεια]
 N7k5639sm
Εργαστήριο ψηφιδωτών
1 20
Ψηφιδωτό Φιάλης [λεπτομέρεια]
 Dsc8052sm3
Ψηφιδωτό Φιάλης [λεπτομέρεια]
1 51
Ψηφιδωτό Φιάλης [λεπτομέρεια]

Η σύνθεση χωρίζεται σε τέσσερα θέματα εμπνευσμένα από την Αγία Γραφή και την εορτή των Θεοφανείων. Οι παραστάσεις χωρίζονται με τέσσερεις πλοχμούς που αναφύονται από αρχαίες υδρίες με ποικίλους καρπούς (σύμβολα της τρυφής του παραδείσου και των πνευματικών καρπών του Αγίου Πνεύματος), σχηματίζοντας σταυρόσχημο διάκοσμο.

Στην κορυφή του τρούλου, που συμβολίζει τον ουράνιο θόλο, εκπηγάζουν από βυζαντινό σταυρό ακτίνες φωτεινές, σύμβολα της θεότητος, που φθάνουν στις πηγές των αβύσσων και αγιάζουν τα ύδατα – «καὶ πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος».

Στην πρώτη παράσταση της συνθέσεως, που είναι εμπνευσμένη από το βιβλίο της Γενέσεως, διακρίνεται ο Δημιουργός επί των υδάτων: «Καὶ εἶπεν ὁ Θεός· γενηθήτω στερέωμα ἐν μέσῳ τοῦ ὕδατος καὶ ἔστω διαχωρίζον ἀνὰ μέσον ὕδατος καὶ ὕδατος».

 Dsc8065sm
«Και είπεν ο Θεός· γενηθήτω στερέωμα εν μέσω του ύδατος και έστω διαχωρίζον ανά μέσον ύδατος και ύδατος, και εγένετο ούτως» Γεν.2,25 Ψηφιδωτό φιάλης
 Dsc8059sm
«και ήσαν οι δύο γυμνοί, ό τε Αδάμ και η γυνή αυτού, και ουκ ησχύνοντο» Γεν.2,25 Ψηφιδωτό φιάλης
 Dsc8062sm
Η Βάπτισις Ψηφιδωτό φιάλης
 Dsc8052sm
«είδεν η γυνή, ότι καλόν το ξύλον εις βρώσιν και ότι αρεστόν τοις οφθαλμοίς ιδείν και ωραίόν εστι του κατανοήσαι, και λαβούσα από του καρπού αυτού έφαγε· και έδωκε και τω ανδρί αυτής μετ᾿ αυτής, και έφαγον» Γεν. 3, 6 Ψηφιδωτό φιάλης

Στην δεύτερη εικονίζεται ο περίπατος του Θεού Λόγου και των πρωτοπλάστων Αδάμ και Εύας, «τὸ δειλινὸν ἐν τῷ παραδείσῳ» πριν από την πτώση.

Η τρίτη παράσταση παρουσιάζει την βρώση των πρωτοπλάστων («ἀπὸ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν») και την έξωσή τους από τον Παράδεισο της τρυφής, που κλείστηκε με τα «Χερουβὶμ καὶ τὴν στρεφομένην φλογίνην ρομφαίαν», ενώ από την άλλη μεριά της παραστάσης εικονίζεται ο ευγνώμων ληστής, εισερχόμενος με τον σταυρόν επί του ώμου του στον Παράδεισο: «Διὰ ξύλου ὁ Ἀδὰμ παραδείσου γέγονεν ἄποικος, διὰ ξύλου δὲ Σταυροῦ ὁ ληστὴς παράδεισον ᾤκεισεν», που εκφράζει την επανασύνδεση Θεού και ανθρώπου, κατά τον λόγο του σωτήρος Χριστού: «Μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν».

Τέλος, η τέταρτη παράσταση εικονίζει την βάπτιση του Κυρίου υπό του Προδρόμου, που συνδέει νοηματικά και τα τρία λοιπά θέματα της σύνθεσης, αποτυπώνοντας το μυστήριο της θείας Οικονομίας για την αναγέννηση και θέωση του πρωτοπλάστου.